Czarnuszka - małe ziarenka o wielkiej mocy.
Czarnuszka siewna zwana także czarnym kminkiem to niepozorna roślinka posiadająca ziarenka o olbrzymiej mocy. Wspominana już w zapisach biblijnych, używana jako panaceum przez starożytnych, którzy uważali, że czarnuszka i jej drogocenny olej “leczy wszystko z wyjątkiem śmierci”.
Nazywana czasem “złotem faraonów”, jako że sam Tutenchamon miał w swoim grobowcu fiolkę z olejem z czarnuszki tak po prostu gdyby mu cokolwiek tam w zaświatach zaczęło dolegać. Coś, o czym wiedzieli nasi przodkowie dzisiejsi naukowcy potwierdzają licznymi badaniami.
Bogactwo składników w jednym ziarenku
W dzisiejszych czasach czarnuszka przeżywa swoją drugą młodość. Nasionka tej rośliny zawierają bardzo dużo cennych substancji:
- Nienasycone kwasy tłuszczowe: kwas linolowy (omega-6) – około 60 proc., kwas oleinowy (omega-9) – około 25 proc. i kwas alfa-linolenowy (omega-3) – około 1 proc,
- Fosfolipidy i fitosterole,
- Flawonoidy i równie cenne saponiny,
- Białka (osiem z dziewięciu niezbędnych aminokwasów) i węglowodany,
- Alkaloidy m.in. nigellinę, nigellaminę, nigellidynę, nigellicynę – rzadkie w świecie roślin,
- Olejek eteryczny zawierający m.in. tymochinon, limonen, karwakrol, karwon i inne,
- Witaminy A, E, F, B1, B3, B6, biotynę, związki mineralne m.in. cynku, selenu, magnezu, wapnia, żelaza, sodu i potasu.
Na co jest dobra czarnuszka i na co działa najsilniej?
1 – Nowotwory
Substancje chemiczne dostępne w czarnuszce, wpływają na zmniejszenie komórek nowotworowych u myszy. Kolejne działania czarnuszki to także:
- Zmniejszenie proliferacji (czyli nieprawidłowych podziałów komórek)
- Przyśpiesza śmierć nieprawidłowych komórek
- Usuwa wolne rodniki, prowadzące do uszkodzenia DNA
- Hamuje angiogenezę (rozwój nieprawidłowych naczyń krwionośnych, odżywiających guza)
2 – Pozytywny wpływ na zdrowie wątroby
Wątroba jest szczególnie narażona na uszkodzenia spowodowane toksynami, a jej nieprawidłowe działanie, prowadzi do problemów z chronicznym podtruwaniem organizmu oraz nieprawidłowym trawieniem. Olej z czarnuszki poprawia pracę wątroby i chroni ją przed uszkodzeniami. Przy chorobach wątroby bardzo ważne jest regularność terapii, dlatego też warto przygotować się na dłuższą terapię.
3 – Cukrzyca
Cukrzyca jest spowodowana przede wszystkim uszkodzeniami komórek trzustki, oraz zmniejszeniem wrażliwości organizmu na działanie insuliny. Czarnuszka regeneruje trzustkę, obniża ogólny poziom glukozy we krwi i reguluje poziom insuliny. Co najciekawsze, pomaga ona zarówno w cukrzycy typu 1 jak i 2. Dzięki niej można poprawić także tolerancję na insulinę, a naukowcy są zdania, że w przyszłości, czarnuszka będzie stosowana zamiast metforminy, leku o wielu działaniach niepożądanych.
4 – Czarnuszka pozwala schudnąć
Kolejnym działaniem czarnuszki, jest obniżenie apetytu i zmniejszenie wchłaniania glukozy w jelicie cienkim (prowadzące do wahań poziomu glukozy). Dzięki temu, że czarnuszka normuje poziom glukozy we krwi, łatwiej panujemy nad apetytem. Dodatkowo dostarcza niezbędnych, nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), które pomagają w zachowaniu prawidłowego zdrowia i wyeliminowaniu stanów zapalnych.
5 – Wzmocnienie włosów
Jeśli masz problemy z wypadającymi lub słabymi włosami, na pewno skorzystasz z odżywczych właściwości czarnuszki. Zawiera ona antyoksydanty i substancje przeciwbakteryjne, które wspomagają skórę z łupieżem lub problemem grzybicy, a kwasy omega-3 i omega-6 wzmacniają cebulki włosów.
6 – Pomoc w chorobach dermatologicznych
Czarnuszka wpływa na produkcję melaniny, substancji, która chroni skórę przed zniszczeniem pod wpływem promieniowania słonecznego. Zwiększa także grubość płaszcza lipidowo-tłuszczowego, zmniejsza objawy egzemy i wygładza skórę. Jednocześnie, nie ma działań ubocznych, które towarzyszą maściom i kremom z hormonami. Stosowana na skórę, będzie pomocna przy problemach z grzybicą.
7 – Silny środek przeciwbakteryjny
Mimo rozwoju antybiotykoterapii nadal jest wiele bakterii, z którymi nie radzą sobie tradycyjne leki. Jednym z nich jest MRSA, czyli gronkowiec złocisty oporny na metycylinę, który jest plagą w szpitalach. Na zarażenie tą bakterią są najbardziej narażone starsze osoby, u których przeprowadza się poważne operacje. Badacze z Pakistanu odkryli, że czarnuszka spowalnia rozwój tych szczepów.
8 – Astma i alergie
Czarnuszka ma także działanie przeciwzapalne, przez co pozwala zmniejszyć częstotliwość astmy i innych chorób alergicznych. Na rynku jest kilka preparatów przeciwalergicznych, zawierających właśnie czarnuszkę. Dodatkowo wspiera ona układ odpornościowy i chroni nas przed chorobami autoimmunologicznymi.
9 – Trawienie
Większość osób przyjmuje czarnuszkę po to, by poprawić trawienie, zmniejszyć intensywność wzdęć i bólu żołądka. Olej z tej rośliny ma także działanie przeciwpasożytnicze i wiatropędne, a także rozluźnia napięcie mięśni gładkich.
10 – Zdrowie serca
Czarnuszka zawiera kwasy omega-3 i omega-6, które wpływają korzystnie na poziom cholesterolu. Dzięki temu można zarówno zmniejszyć ryzyko chorób serca, jak i obniżyć ciśnienie.
11 – Powiększenie piersi
Uważa się, że czarnuszka, podobnie, jak kozieradka, pozwiększa piersi. W sieci można znaleźć wiele wypowiedzi kobiet, które doświadczyły tego działania, podczas stosowania kozieradki.
Jak stosować czarnuszkę?
Czarnuszkę można stosować zarówno zewnętrznie (na skórę, włosy i paznokcie) jak i wewnętrznie. Używa się albo ziarenek (całych, utłuczonych w moździerzu lub zmielonych w młynku do kawy) albo oleju tłoczonego na zimno. W krajach Bliskiego Wschodu wierzy się w to, że żucie profilaktycznie “dla zdrowotności” 10 ziarenek czarnuszki dziennie trzyma z dala wszelkie choroby.
- w kuchni profilaktycznie, jako przyprawa: zmielona czarnuszka doskonale zastępuje pieprz. W przeciwieństwie do niego nie drażni jednak przewodu pokarmowego. Warto wypełnić swoją pieprzniczkę zmieloną czarnuszką zamiast tradycyjnego pieprzu. Całe lub zmielone ziarenka można dodawać do pieczenia chleba (do ciasta oraz jako posypkę na wierzch), do zup, sałatek, kanapek, do bigosu i innych duszonych warzyw, przy wyrobie domowego sera, wina czy przy kiszeniu warzyw.
- w postaci naparu: parzymy jak herbatkę czyli zalewamy wrzątkiem 1 łyżkę zmielonych nasionek, parzymy ok. 20 minut i odcedzamy. Taki napar można osłodzić miodem. Stosować zewnętrznie do przemywania zmienionej chorobowo skóry, jak płukankę do włosów oraz wewnętrznie (pijemy 1/2 szklanki naparu 2-3 razy dziennie).
w postaci oleju: do stosowania zewnętrznie na skórę lub włosy oraz wewnętrznie (łyżeczka oleju 2-3 razy dziennie, dzieci połowę tego). Pamiętajmy, aby kupować tylko olej z czarnuszki tłoczony na zimno. Po otwarciu przechowujemy go w lodówce.
- w postaci nalewki: pół szklanki zmielonej czarnuszki zalać szklanką alkoholu 40% i odstawić na co najmniej tydzień, po czym przefiltrować przez watę. Można używać zewnętrznie jak i wewnętrznie, podobnie jak olej. W przypadku zakażeń o charakterze grzybiczym (np. candida) nalewka na bazie alkoholu jest bardziej skuteczna niż napar.
- w postaci ziołomiodu: na każdą łyżkę miodu dać łyżeczkę zmielonej czarnuszki i utrzeć razem na papkę, bardzo pomocną przy przeziębieniu (podobnie zresztą jak mieszanka miodu i cejlońskiego cynamonu): działa wykrztuśnie, łagodzi kaszel i ból gardła. Papkę można też stosować zewnętrznie na skórę w postaci maseczki, a jeśli zmielimy nasionka nieco grubiej to peelingu.
Bezpieczeństwo czarnuszki
Osoby z niskim ciśnieniem krwi powinny uważać na olej z czarnuszki, gdyż może on je dodatkowo obniżyć. Olejki eteryczne dostępne w oleju z czarnuszki wpływają także na zmniejszanie skurczów mięśni gładkich, co jest niekorzystne dla kobiet w ciąży.
Czarnuszka w Lokalnychprzysmakach
Ziarna czarnuszki wykorzystywane są przez wielu lokalnych producentów w swoich produktach. Możecie je znaleźć w pieczywie z Piekarni Regionalnej w Liszkach w postaci dodatku do chleba i podpłomyków. Czarnuszka dodawana jest również do wzbogacenia smaku sera i bundzu w Owczarni Bukowina. Nasiona czarnuszki z Visany możesz również nabyć jako jednorodny produkt i wykorzystać go we własnym zakresie jako dodatek do potraw lub zamiast pieprzu używać go w postaci zmielonej.
